Herman Van Holsbeeck, kroniek van een geprogrammeerd afscheid

© BELGAIMAGE
Thomas Bricmont

Zijn verdiensten voor Anderlecht zijn minstens even groot als zijn miscasts op transfervlak. Maar Herman Van Holsbeeck zal de geschiedenis ingaan als een misbegrepen manager met een een enorm palmares. Toelichting bij een voorspelbare maar complexe scheiding.

Wie Herman Van Holsbeeck de voorbije jaren onder vier ogen sprak, hoorde telkens hetzelfde betoog: als het zover is, dan zou hij zich niet onnodig blijven vastklampen aan zijn postje. Anderen voor hem hadden dat wel gedaan. Spontaan komt de naam van Michel Verschueren op, die de bladzijde Anderlecht nooit heeft kunnen omdraaien. Op 22 december, de dag dat de overname door Marc Coucke geofficialiseerd werd, had Mister Michel buiten medeweten van Anderlecht om een plek voor zichzelf gereserveerd in de perszaal. Hij was naar eigen zeggen louter aanwezig om een oude vriend te groeten. Met een verdwaasde blik en gelaatstrekken die getekend zijn door de ouderdom observeerde hij het tafereel dat zich voor zijn ogen voltrok. Niemand die acht sloeg op de eenzame Verschueren. De horde journalisten ging op zoek naar ronkende verklaringen van andere protagonisten.

‘In een voetbalclub is het normaal dat er in tijden van crisis mensen je plaats willen innemen.’

Herman Van Holsbeeck

Even verderop hielden Herman Van Holsbeeck en Jo Van Biesbroeck zich bewust op de vlakte, ver weg van alle drukte. Vanuit hun strategische positie zagen ze hoe de nieuwe mecenas het commando overnam.

Een keerpunt in de geschiedenis van Anderlecht: voor het eerst in vijftien jaar stond Van Holsbeeck niet in de voorlinie. Hij leek zelfs geïsoleerd te zijn van zijn troepen. In de loop van de jaren hadden jaloezie en vijandigheid de bovenhand genomen binnen de club. ‘Twee jaar geleden hebben ze Van Holsbeeck een kopje kleiner willen maken, maar hij is er sterker uitgekomen’, vertelt een van zijn medestanders op Neerpede.

In mei van vorig jaar, toen Anderlecht op het veld van Charleroi zijn 34e titel pakte, bracht Roger Vanden Stock een pakkende hommage aan zijn loyale rechterhand. Hij claimde dat de titel grotendeels het werk was van Van Holsbeeck en dat het zijn beste transfer was van het seizoen. ‘Herman werd overbeschermd door Roger en had dus een groot zelfbeschikkingsrecht’, beweert een makelaar die dikwijls aan de onderhandelingstafel heeft gezeten met mensen van Anderlecht. ‘Hij had de toestemming van zijn oversten niet nodig om een beslissing te nemen. We sloten ons soms op in zijn bureau en in een vingerknip was de transfer geregeld.’

Van Holsbeeck beweert nochtans dat hij het sportief beleid niet alleen uittekende. ‘Denken jullie echt dat ik mij alles kon permitteren met een raad van bestuur zoals op Anderlecht?’

Russische oligarch

Diezelfde mensen namen op 22 december, de dag van Marc Couckes kroning, een loopje met de elementaire beleefdheidsregels door Van Holsbeeck nauwelijks een half uur voor de persvoorstelling op te trommelen. Met ingehouden bitterheid stond hij de pers te woord in de catacomben van het Astridpark. ‘De club moet klaarheid schenken. Ik ben bereid transfers te doen, maar dan wil ik wel duidelijkheid. Aan wie moet ik verantwoording afleggen, wie gaat mij een enveloppe geven? Ik hak zeker geen knopen door als ik niet gesteund word door mijn bazen. Ik zal zelf geen beslissingen meer nemen. No way!’

Van Holsbeeck heeft intussen zijn toon gemilderd. Of hij wil dat althans laten doorschemeren. ‘Ik zal tot mijn laatste werkdag alles doen voor deze club. Ik ben Anderlecht veel, zo niet alles, verschuldigd. Vraag mij dus niet om iets negatiefs te zeggen over Anderlecht. Tot het einde zal ik loyaal zijn aan mijn werkgever.’

Met de aanstaande toetreding van het duo Marc Coucke – Michael Verschueren zal de huidige algemeen manager wellicht eerder dan gepland op pensioen gestuurd worden. Tegen beter weten in had Van Holsbeeck gehoopt dat mensen met wie hij bevriend is de club zouden opkopen. In maart leek dat nog een realistische optie.

Samen met zijn goede vriend Christophe Henrotay had Van Holsbeeck zich neergevlijd op het jacht van de Russische miljardair Alisjer Oesmanov, die toen aangemeerd lag voor de kust van Sardinië. Henrotay en Van Holsbeeck hadden tevergeefs aan een plan gewerkt om de oligarch, met dertig procent een van de grootaandeelhouders van Arsenal, naar Brussel te lokken. Mensen die dicht bij het dossier stonden, vroegen zich toen al af of Oesmanov echt geïnteresseerd was in Anderlecht.

Revolver

Voor Van Holsbeeck zit er straks niets anders op dan te proberen om met opgeheven hoofd Anderlecht te verlaten. In die optiek hebben de vernedering tegen Club Brugge en de weinig glorieuze Europese uitschakeling zijn populariteit geen goed gedaan.

HVH beseft maar al te goed dat hij nooit geliefd is geweest bij de supporters. Het boeide hem ook niet – de enige aan wie hij verantwoording moest afleggen, was de voorzitter en de raad van bestuur. In weerwil van zijn mooi palmares heeft hij nooit de kans gekregen om het gevecht tegen het publiek te winnen.

De appreciatie is zelfs ver te zoeken. Voor veel fans is hij de baarlijke duivel en ligt hij aan de basis van al het kwaad. ‘Hij heeft een deel van zijn geloofwaardigheid verloren door zijn partnerschap met Mogi Bayat‘, vertelt iemand die hem al meer dan tien jaar kent. ‘N’Sakala, Colin, Pollet en Harbaoui haalden niet het niveau voor Anderlecht en dat wordt Herman kwalijk genomen.’

Het gebrek aan waardering is iets waar Van Holsbeeck al tegen strijdt sinds hij in 2004 Michel Verschueren opvolgde als algemeen manager. ‘Ik weet waarom ik zo onpopulair ben bij de supporters. Ooit zal ik de waarheid vertellen… Zoals ik ooit aan mijn vader heb moeten vertellen dat ik naar Anderlecht ging. Ik ben thuisgekomen en ik heb hem meegedeeld dat ik net bij Anderlecht had getekend. Hij zei: ‘Ben je gek? Je hebt net je carrière om zeep geholpen. Het is gedaan met jou.

Binnen de club rezen er twijfels of ik in staat was om Verschueren op te volgen. Ik weet wat er destijds over mij gezegd werd: ‘Alain Courtois heeft na acht maanden de handdoek gegooid, Herman zal het hoogstens een half jaar volhouden.’ Zie mij nu staan: ik ben aan mijn vijftiende seizoen bezig. Ik heb acht titels gewonnen, ik ben vier keer tweede en twee keer derde geëindigd. Ja, ik had veertien keer kampioen kunnen worden… Geloof mij: ik zal met een gerust gemoed Anderlecht verlaten. Ik ben fier op mijn palmares. En laat dat nu het enige zijn wat telt.’

En toch heeft Van Holsbeeck een eventueel vertrek goed voorbereid. Iedereen mocht weten dat hij zijn lot aan dat van Roger Vanden Stock had verbonden. Aangezien de verkoop al meer dan een jaar in de lucht hing, en hij geen waardige kandidaat-koper naar voor kon schuiven, installeerde de 63-jarige Brusselaar intussen zijn eigen pionnen op de club.

Neem nu de aanwerving van Emilio Ferrera, met wie hij veertien jaar geen woord had uitgewisseld. Van Holsbeeck bleef ondanks alle wrevel loyaal aan Ferrera en had er zelfs enkele felle woordenwisselingen voor over met mensen binnen de club met wie hij close is. Makelaars die niet meer welkom waren op Neerpede kregen plots opnieuw een toegangspasje en Daniel Van Buyten werd er ook opvallend vaak gespot.

De gulle hand van HVH leverde hem met de jaren een uitgebreid netwerk op. Hij weet dat hij in het holst van de nacht mannen als Mogi en Mehdi Bayat, Christophe Henrotay en Laurent Denis wakker mag bellen voor een vriendendienst. ‘Je kan aan Solvay of Vlerick afstuderen, maar je kan geen adressenboekje of ervaring kopen’, aldus Van Holsbeeeck. ‘Enkele jaren geleden had ik de transfer van Henry Onyekuru nooit rond kunnen krijgen. Hij zou toen voor PSG getekend hebben en op huurbasis voor Antwerp spelen.’

Met zijn netwerk zou hij zo aan de slag kunnen als makelaar. Op Neerpede en in makelaarskringen wordt zelfs gezegd dat hij straks op officiële basis zal samenwerken met Bayat, de man die op Anderlecht al jaren verantwoordelijk wordt geacht voor de verkeerde rolverdeling tijdens de transferperiodes. ‘Je mag een dingen niet vergeten: Bayat heeft Van Holsbeeck nog nooit een revolver tegen het hoofd geduwd’, zegt een belangrijke Belgische voetballeider. ‘Het is Van Holsbeeck die de eindbeslissingen neemt.’

Gewaagde koers

De verdachtmakingen rond Van Holsbeeck zijn niet min: een sportief beleid dat veel tekortkomingen vertoont, een jeugdpolitiek à la carte en een scoutingcel die in de steek wordt gelaten. Vooral dat laatste is opmerkelijk. Enkele jaren geleden was Van Holsbeeck van plan om het scoutingapparaat volledig te herstructureren. Hij wilde vaste scouts in dienst nemen in de Balkan, Scandinavië en andere Europese regio’s die op regelmatige basis hun bevindingen zouden rapporteren. Mede door trainers als John van den Brom en René Weiler, die hun eigen makelaars binnenloodsten op Anderlecht, kreeg het plan geen vervolg.

Hand- en spandiensten waren lange tijd eerder regel dan uitzondering bij paars-wit. Een typevoorbeeld: een makelaar krijgt een maandelijkse vergoeding na een geslaagde transfer. Op het loonbriefje worden zijn diensten omschreven als ‘scoutingopdracht’. Maar het waren vooral de hoge commissielonen die makelaars opstreken die Michael Verschueren zorgen baarde. Hij maakte een rapport op waarin hij de verhouding tussen de transferprijs en de makelaarsbonussen vergeleek van enkele Europese clubs. Het rapport was bezwarend voor Van Holsbeeck. ‘Ik heb inderdaad buitengewone commissies toegekend voor de transfers van AleksandarMitrovic en Chancel Mbemba. Maar dat waren dan ook fenomenale transfers die ons dertig miljoen euro hebben opgebracht. Zonder de tussenkomst van Pini Zahavi of Fali Ramadani was het niet gelukt. Hoeveel heeft Monaco betaald voor Youri Tielemans? Vijfentwintig miljoen euro. In dat soort deals heb je enkel winnaars: de club, de speler en de makelaar.’

Jo Van Biesbroeck, in mei 2015 aangesteld als operationeel manager, moest het huishouden een opknapbeurt geven en tegelijk de handel en wandel van zijn directeur controleren. ‘Bullshit’, zegt Van Holsbeeck. ‘Jo en ik hebben een onderhoud gehad bij Alexandre Van Damme en onze taken werden perfect gedefinieerd en op elkaar afgestemd.’

Binnen de club verdedigen de voorstanders van Van Holsbeeck de gewaagde koers van hun baas. ‘Elke keer dat Anderlecht met een serieus tekort kampte, werd van Herman verwacht dat hij voor tien, vijftien of zelfs twintig miljoen euro spelers verkocht. Hij moest niet alleen een kern samenstellen en titels winnen, maar hem werd ook gevraagd om een financieel evenwicht te realiseren. Negen keer op de tien haalde hij zijn doelstellingen. Het is een geboren verkoper. Dankzij zijn contacten kon hij op één dag vijftien miljoen euro binnenrijven.’

Van negen tot vijf

Ruim tien jaar bezet Van Holsbeeck een van de meest gemediatiseerde en felbegeerde functies in het Belgische voetbal. ‘Wanneer de club vierkant draait, ben je op jezelf aangewezen. In een voetbalclub is het normaal dat er in tijden van crisis mensen je plaats willen innemen’, aldus van Holsbeeck. Maar zelfs zijn grootste vijanden dichten hem uitzonderlijke kwaliteiten toe. Ze beschrijven hem als een gepassioneerde man en een workaholic die niet gemaakt is voor een 9-to-5-job. Zijn makkers portretteren de inwoner van Dworp als uiterst oprecht als het op vriendschap aankomt.

Zijn eenvoud staat haaks op de hoogwaardige positie die hij binnen het voetbalbestel bekleedt. Hij blijft aanspreekbaar voor Jan en alleman en verloochent op geen enkel moment zijn volkse karakter.

Jaren aan een stuk droeg Van Holsbeeck een dubbele pet: overdag onderhandelde hij miljoenendeals, tussen en vooral na zijn werkuren sloofde hij zich uit voor zijn drie intussen volwassen dochters. Hij stond op de barricades toen een van hen met zware privéproblemen worstelde. ‘Mijn vrouw heeft het mij al vaak gezegd: je bent op je best wanneer je knock-out tegen het canvas ligt.’ Wie dus denkt dat Van Holsbeeck zijn nakende afscheid aan Anderlecht niet te boven komt, zal de komende maanden zijn ogen de kost kunnen geven.

Volgens insiders heeft Van Holsbeeck bij Anderlecht een deel van zijn geloofwaardigheid verloren door zijn partnerschap met Mogi Bayat.
Volgens insiders heeft Van Holsbeeck bij Anderlecht een deel van zijn geloofwaardigheid verloren door zijn partnerschap met Mogi Bayat.© PHOTONEWS

De laatste werken van HVH

Op donderdag 4 januari, terwijl de mercato van start is gegaan, is de scoutingcel van Anderlecht met vakantie. Aanwezig op Neerpede zijn enkel Albert Martens, Henrik Andersen en iemand van de administratieve dienst. Ook Mogi Bayat is er, hoewel Herman Van Holsbeeck die dag in het buitenland verblijft. Op sportief vlak zit Anderlecht in niemandsland, met Marc Coucke die als een onderzeeër in de buurt rondwaart, terwijl hij vooral bezig is met de verkoop van Oostende. Herman Van Holsbeeck, die eind december even aangeslagen tegen het canvas leek te belanden, is terug in de ring voor wat zijn laatste rondje zou kunnen worden. ‘Ik moet de ploeg versterken via huurovereenkomsten met optie tot aankoop’, zegt hij. Zo haalde hij Kenny Saief die bij AA Gent nog amper speelminuten kreeg, maar perfect het systeem van Vanhaezebrouck onder de knie heeft. De Amerikaan wordt gehuurd met een optie tot aankoop als Anderlecht 3,5 miljoen euro neerdokt. Een transfer die er kwam zonder dat de nieuwe eigenaars er een rol in speelden. Wat de voorhoede betreft, verkende Van Holsbeeck de pistes van Laurent Depoitre (goed bezig bij Huddersfield) en van Landry Dimata (niet haalbaar bleek wegens té veel andere interesse). Even dacht men aan een andere oudgediende van Vanhaezebrouck, maar de fysieke conditie van Kalifa Coulibaly (geblesseerd aan de adductoren) maakt een overgang onmogelijk. ‘Het wordt moeilijk, maar misschien zorgen we toch nog voor een verrassing’, verzekert Van Holsbeeck.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content