Kenneth Michiels won in 2011 een Wildcard van het Vlaams Audiovisueel Fonds, een bekroning voor opkomend filmtalent, en gebruikte die steun voor L’Etranger, een docufilm over voetbalclub BX Brussels. Hij legt die onderwerpkeuze uit in een gesprek met Sport/Voetbalmagazine.
S/VM: Protagonist in je film is jeugdtrainer Moussa, maar uiteraard krijgen ook de spelertjes zelf een prominente rol. Hoe reageerden zij op het zien van de film?
Kenneth Michiels: ‘Ze waren zeer ?er op het resultaat en namen na de première allen even het woord om iets te vertellen over het traject dat we samen a?egden. Ze willen nu graag een vervolg?lm maken. Dat zegt veel denk ik. Maar de ?lm was ook confronterend voor hen. Sommigen werden er een beetje stil van. En dat gebeurt echt niet vaak. Ze kwamen dingen te weten over hun ploegmakkers en hun coach die ze niet wisten. Eentje was vooral geschrokken door het horen van zijn eigen taalgebruik.’
S/VM: Moest Vincent Kompany, die het BX Brussels-project uit de grond stampte, zijn goedkeuring geven voor de film?
Michiels: ‘De goedkeuring van Vincent Kompany was geen voorwaarde. Hij heeft de ?lm pas gezien toen hij helemaal af was en schreef er het volgende over op sociale media: L’Etranger, a powerful ?lm by Kenneth Michiels showing the daily reality of children in Brussels. Raw, real and relevant. The BX approach is simple and humble and I am proud to be a part of a project that achieves such meaningful results.”
S/VM: Was het moeilijk om een neutrale toon te vinden om het verhaal van BX Brussels te vertellen?
Michiels: ‘Neutraliteit was nooit de bedoeling en is voor mij praktisch onmogelijk bij het maken van een documentaire. De ?lm is een vertaling van mijn kijk op de realiteit. En die is niet zwart of wit maar gekleurd. Enkel al de keuze van de personages die ik uitlicht, is geen neutrale keuze. Laat staat de camerastandpunten, montage, muziekkeuze etcetera… Ik wou ook zeker geen promo?lm voor BX Brussels maken. Daarvoor draag ik mijn beroep als documentairemaker te hoog in het vaandel. Toch geeft het resultaat volgens mij de realiteit vrij correct weer. Die is hard maar tegelijk ook hoopvol.’
S/VM: Je kon het project BX Brussels op verschillende manieren belichten, waarom net deze insteek via trainer Moussa?
Michiels: ‘Nadat ik een tijdje geobserveerd had binnen de werking van BX merkte ik dat de trainer telkens het kloppende hart was van de ploeg. Zijn of haar omgang met de kinderen en werkwijze op het veld zijn bepalend voor zowel de sportieve als sociale resultaten. Voor de documentaire zocht ik een personage dat naast een goede coach ook iets ?lmisch had. Dat vond ik in Moussa terug. Hij heeft de uitstraling,het stemgebruik en de naturel van een ?lmacteur. Zijn persoonlijkheid, achtergrondverhaal en omgang met de kinderen overtuigde me dat hij de ?lm zou kunnen dragen.’
S/VM: Je bent ook fotograaf bij BX Brussels. In de media viel al hier en daar te lezen/horen dat het niet echt van de grond komt of dat er toch een pak problemen mee gepaard gaan. Is dat ook jouw ervaring?
Michiels: ‘Ik fotografeerde gedurende een zestal maanden de verschillende ploegen en events bij BX. Een leuke manier om mezelf binnen de club te integreren en de mensen voor en achter de schermen te leren kennen. Het project BX liep toen ik er was inderdaad niet altijd van een leien dakje. Het is dan ook een zeer ambitieus project: sportiviteit en sociaal werk met elkaar combineren en in het beste geval op beide vlakken resultaat boeken is geen evidentie. Ik denk dat ik tijdens de moeilijkste periode ?lmde: de opstart. Die verliep met wisselend succes. De grootste moeilijkheid is om de jongeren en hun entourage mee te krijgen in de ?loso?e van de club. De doelgroep waar BX op mikt zijn jongeren waar in veel gevallen moeilijk vat is op te krijgen. Toch merkte ik vooral een enorme drive vanuit het bestuur en een heel team vrijwilligers die blijven vechten en geloven in het project. Terecht.’
S/VM: Je hebt die jonge ploeg van BX twee jaar gevolgd. Ben je nog meer overtuigd geraakt van het maatschappelijk belang van voetbal of sport in het algemeen?
Michiels: ‘Zeker en vast. We zijn nu exact drie jaar na mijn eerste ontmoetingen bij BX. Sommige jongeren ken ik al sinds dag één. Een van hen had toen een zeer explosief karakter. Nu coacht hij zelf een jongerenploegje. Een andere jongen heeft het voetballen opgegeven maar haalt nu de beste cijfers van zijn klas. Een andere speler heeft op sportief vlak gewoon doorgezet en is een uitstekend doelman geworden. Die evolutie kan je niet voor honderd procent aan BX toeschrijven maar zij maken er zeker deel van uit. Die boodschap zit ook in mijn ?lm verwerkt.
‘Een sociaal/sportief project als BX is moeilijk maar ongeloo?ijk relevant en nodig. De medaille heeft ook een keerzijde die minder rooskleurig is. Sommige jongeren vallen niet door enkel BX te ‘redden’. Ik heb een paar kwetsbare kinderen ook een verkeerde weg zien inslaan. In een grootstad als Brussel zijn zaken als drugs en criminaliteit nooit veraf. Kinderen verdwijnen van de radar. Als je dan nog de familie niet mee hebt in je verhaal kan je als organisatie soms niet veel meer doen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
