Frank Van Laeken

‘Hoe PSG een artificiële topclub werd: het is allemaal de schuld van Sarkozy (én Blatter)’

Frank Van Laeken Freelance journalist en auteur

Dinsdagavond speelt Anderlecht in de Champions League uit bij PSG. Op de vooravond van 1 november dreigt dat een begrafenis eerste klas te worden, na de zware 0-4 in de heenwedstrijd, ook al waren er toen – ondanks die uitslag – bemoedigende signalen. Het budget van Anderlecht bedraagt niet eens een tiende van dat van de Parijzenaars. Money can’t buy you love, maar je kunt er wel de betere voetballers ter wereld mee kopen. En er officials mee omkopen.

Nee, niet opnieuw een verhaal over Financial Fair Play en hoe Paris Saint-Germain die probeert te omzeilen. Of er met een megaboete vanaf komt en toch weer vrolijk mag meedansen op het kampioenenbal.

Neymar, Mbappé, u kent hen intussen. Ze vielen ook op in het Astridpark, net als hun maatje in de spits, Edinson Cavani. Verdedigend was PSG veel minder op snee, die 18de oktober, maar Anderlecht maakte geen gebruik van verrassend veel (open) doelkansen.

Efficiëntie, daar draait het – naast centen – om in het topvoetbal. En dat gebrek aan efficiëntie draagt bij tot een steeds slechter wordend coëfficiënt voor ons land en dus, wellicht, over anderhalf jaar niet eens een rechtstreekse vertegenwoordiger in de Champions League.

Misschien is het goed om op de vooravond van het verwachte paarswitte debacle even te kijken naar een stukje recente geschiedenis: hoe ruim zes jaar geleden PSG in Qatarese handen belandde en de ‘Parvenus Sans Gêne’ het levenslicht zagen.

Qatar, internationale sporthoofdstad van de 21ste eeuw

Hoe PSG een artificiële topclub werd: het is allemaal de schuld van Sarkozy (én Blatter)

Mohammed bin Hammam, zo heet de man die in 1998 de verkiezing van Sepp Blatter tot Fifa-voorzitter regelt. ‘Regelen’, dat is: enveloppes met geld uitdelen aan armlastige voetbalbonden, vooral Afrikaanse, en hen vriendelijk doch kordaat aanmanen om op de juiste man te stemmen: een Zwitser. Zegt een Qatarees met enige nadruk. Bin Hammam is niet zomaar iemand, hij is op dat moment ondervoorzitter van de wereldvoetbalbond, ex-voorzitter van de Qatarese bond en toekomstig voorzitter van de Aziatische voetbalfederatie AFC.

Zijn ambitie is om ooit zelf Fifa-voorzitter te worden, zoals de emir van Qatar, Hamad bin Khalifa al-Thani, dat van hem eist. Al-Thani heeft een paar jaar voordien de Qatar Investment Authority opgericht, een fonds met een startkapitaal van 100 miljard dollar, met als doel zijn land te promoten en uit te bouwen tot vooraanstaande natie op financieel, politiek en cultuur vlak. Sport ziet hij daarbij als hefboom.

Verschillende Amerikaanse topuniversiteiten worden uitgenodigd om een campus te bouwen in de hoofdstad Doha. In 1996 richt hij de Arabische nieuwszender Al-Jazeera op, met een tweeledig doel: de CNN voor de Arabieren te worden én permanente propaganda voor Qatar voeren. Andere ambitie: van Qatar de internationale sporthoofdstad van de 21ste eeuw maken.

Bin Hammam denkt: ik steun Blatter, dan zal hij mij over een jaar of acht steunen als hij met pensioen gaat en de Fifa een nieuwe voorzitter nodig heeft. Dat is ook het opzet, tot Blatter dat pensioen maar blijft uitstellen, heer en meester als hij zich voelt in het pluche van de voetbalmacht. Dan kan je al eens een medestander verraden.

De gladde Zwitser Sepp Blatter beseft dat een vriend in een wereld van opportunisten snel een vijand kan worden. En dus paait hij Qatar met de suggestie dat de oliestaat in een niet zo verre toekomst de wereldbeker voetbal zal mogen organiseren

De gladde Zwitser beseft echter wel degelijk dat een vriend in een wereld van opportunisten snel een vijand kan worden. En dus paait hij Qatar met de suggestie dat de oliestaat in een niet zo verre toekomst de wereldbeker voetbal zal mogen organiseren. Hij zegt dat zelfs luidop tijdens een lunchtoespraak in Sydney, nog voor de Qatarezen zichzelf hebben kunnen profileren als kandidaat-organisator. In snelheid gepakt door een oude Zwitser, nu móeten ze wel!

Gewezen voetbalgrootheden worden naar Qatar gestuurd om de kandidatuur te ondersteunen. Franz Beckenbauer, die de wereldbeker won als speler (1974) én als Duitse bondscoach (1990), probeert de Arabieren in eerste instantie te overtuigen om het níet te doen, vanwege de onmogelijke weersomstandigheden, maar krijgt nul op het rekest. Hij houdt achteraf braafjes zijn nochtans grote mond.

Ook de Liberiaanse volksheld George Wéah, in 1995 nog verkozen tot Wereldvoetballer van het Jaar, mag een vip-reis naar Doha boeken. Naar verluidt ontvangt hij achteraf een storting op zijn privébankrekening uit dank voor zijn openlijke steun aan Qatar.

Nicolas Sarkozy, ex-president van Frankrijk
Nicolas Sarkozy, ex-president van Frankrijk© REUTERS

Afspraak met Sarkozy

Mohamed bin Hammam strooit in 2010 opnieuw kwistig met centen, dit keer niet om de Fifa-voorzitter te laten herkiezen, maar om het WK naar zijn moederland te brengen. Meestal wordt het geld gestort op privérekeningen van bobo’s, het komt dus niet eens ten goede van de werking van hun eigen voetbalbonden, zoals auteurs Heidi Blake en Jonathan Calvert van ‘The Ugly Game’ (2015) ontdekken wanneer een klokkenluider hen toegang bezorgt tot miljoenen documenten.

Bin Hammam overtuigt leden van overkoepelende voetbalfederaties op alle continenten, al sturen de Britten hem wandelen. Hij sluit wel een pact met de Spaanse delegatieleider Angel Maria Villar Llona: de Qatarees belooft drie stemmen voor Spanje en Portugal om het WK van 2018 te organiseren. In ruil zullen Spanje en drie Zuid-Amerikaanse leden van het uitvoerend comité van de Fifa voor Qatar stemmen.

Wat de Spanjaarden niet weten, is dat er net op dat ogenblik een gigantische gasdeal in de maak is tussen Rusland en Qatar, waarbij Gazprom Europa cadeau zou krijgen van de Qatarezen, op voorwaarde dat Qatargas geen Russische concurrentie zou krijgen in Azië. Onderdeel van de overeenkomst is wederzijdse steun voor de WK-kandidaturen.

In 2010 biedt Qatar president Sarkozy aan om PSG te kopen voor 50 miljoen euro, in ruil voor Franse steun (Platini!) voor de Qatarese WK-kandidatuur

Volgende stap bestaat erin om Uefa-voorzitter Michel Platini te overtuigen. Bin Hammam doet dat in twee stappen: een privéontmoeting met de Uefa-voorzitter, gevolgd door een geheime vergadering in aanwezigheid van de toenmalige Franse president Nicolas Sarkozy, een vriend van Platini, om de noodlijdende club PSG te helpen, die op dat moment 20 miljoen euro per jaar verlies lijdt. Sarkozy is een grote fan van de Parijse club.

Qatar biedt aan om PSG te kopen voor 50 miljoen euro, in ruil voor Franse steun voor de Qatarese WK-kandidatuur. Al-Jazeera creëert een Franstalig sportskanaal, beIN Sport, en betaalt 150 miljoen euro voor de tv-rechten op het Franse voetbal voor vijf jaar. En de zoon van Michel Platini, Laurent, krijgt – o toeval! – een job bij een Qatarees sportbedrijf.

Platini, die zich bij de Fifa-voorzittersverkiezingen van mei 2015 zal outen als een fervent tegenstander van Blatter, stemt op 2 december 2010 netjes voor Qatar. (Blatter overigens niet, diens voorkeur gaat vreemd genoeg uit naar Australië.)

Artificiële sportclub

PSG bestaat alleen maar bij gratie van Qatarese poen

In de zomer van 2011, een half jaar nadat Qatar op corrupte wijze werd uitgeroepen tot WK-organisator van 2022, neemt Qatar Sports Investments officieel PSG over. In twee schijven koopt het de meerderheid van de aandelen over van de Amerikaanse investeerder Colony Capital: eerst 70 procent, daarna de resterende 30. En het steekt onmiddellijk 400 miljoen euro in de noodlijdende club. De voorzitter van de raad van bestuur van Qatar Sports Investments, Nasser Ghanim al-Khelaifi, gewezen tennisser die het tot 995ste op de wereldranglijst had geschopt, wordt aangeduid als ceo.

Nasser al-Khelaifi
Nasser al-Khelaifi© Belga Image

Sportieve windeieren heeft de Qatarese investering in die zes jaar niet gelegd: de slapende en financieel slabakkende club uit de Franse hoofdstad – twee titels in de voorafgaande 41 jaar – wordt in zes seizoenen Qatarees bewind vier keer kampioen en is een vaste klant in de kwartfinales van de Champions League. ‘Ten laatste in 2016 willen we de Champions League winnen’, kondigt ceo Al-Khelaifi begin 2015 aan. Het zal ten vroegste twee jaar later zijn, weten we nu, maar die ambitie blijft brandend.

Ondertussen werd Hamad bin Khalifa al-Thani als emir van Qatar opgevolgd door zijn zoon, Tamim bin Hamad al-Thani, alleenheerser over een land van nauwelijks 11.607 vierkante kilometer met iets meer dan twee miljoen inwoners. Het bruto binnenlands product bedraagt er meer dan 600 miljard euro. Dat komt neer op ruim 250.000 euro per Qatarees, we tellen de migranten die er voor een hongerloon komen werken gemakshalve even niet mee. Die sukkels zijn toch alleen maar goed om braaf te knikken en hard te werken, onder meer in de bouwindustrie die in recordtempo voetbalstadions moet afleveren voor het WK, waarbij niet gekeken wordt op een dodelijk werfslachtoffer meer of minder. Jaarlijks heeft Qatar een begrotingsoverschot van om en nabij de 50 miljard euro, voeg ik er nog even aan toe.

PSG is een artificiële topclub, die alleen maar bestaat bij gratie van Qatarese poen. Ze hebben er ruim voldoende om grootse sportevenementen te organiseren en ook nog een stukje internationaal moslimterrorisme te steunen.

Dirty money. We vonden het bij de Fifa, we vinden het bij PSG, het circuleert in de hoogste regionen van het internationale topvoetbal, er is er steeds meer van in omloop. ’t Is maar dat u dat in het achterhoofd houdt als u straks afstemt op PSG-Anderlecht.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content