Videoref: ‘Tot maart 2018 zal er wellicht niet veel aan het systeem veranderen’

© Belga
Hannes Van Gael
Hannes Van Gael Medewerker Sport/Voetbalmagazine

Dat zegt videoref Kris Bellon. De eindbeoordeling van het systeem door de FIFA zal pas plaatsvinden in 2018 en tot dan zullen er niet veel wijzigingen worden doorgevoerd. Uiteindelijk is dit ook maar een testfase waar we inzitten.

Na drie competitiespeeldagen en de Supercup kunnen we niet zeggen dat de videoref zonder ophef zijn introductie heeft gemaakt op de Belgische velden. Vooral in het duel tussen Zulte Waregem en Club Brugge, om de leidersplaats nota bene, ging de Video Assistant Referee (VAR) de mist in. Bij een duidelijke penaltyfout van Brandon Mechele van Club op Zulte-aanvaller Peter Olayinka blies de ref geen strafschop, en ook de VAR liet de fase aan zich voorbijgaan.

Yves Marchand, de man in het busje, reageerde bij Het Laatste Nieuws dat hij de fout in ging en dat het wel degelijk een strafschop was. ‘In die bewuste fase hebben we de focus op de verkeerde camerabeelden gelegd. We beschikken ook niet over dezelfde beelden als Telenet of Proximus’, zei Marchand nog tegen de krant.

Het drietal in het busje (videoref, operator en assistent) krijgt dus niet dezelfde beelden voorgeschoteld als de kijker thuis. Ze krijgen de beelden van alle camera’s rond het veld toegestuurd, maar als ze een discutabele fase willen tonen aan de scheids op het veld, moeten ze zelf de juiste camerastandpunten kiezen van de correcte fase.

In het voetbalduidingsprogramma Extra Time ontstond er een discussie over dit onderwerp. ‘De personen in het busje zijn geen geschoolde monteurs. Ze kunnen de herhalingen die wij op de buis te zien krijgen enkel bekomen als ze die zelf maken. De regelgeving onthoudt de videoref van die herhalingen uit angst voor partijdigheid van de regisseur van bijvoorbeeld Telenet of Proximus’, zo klonk het bij de tafelgasten.

Het is dus een kwestie van het juiste camerastandpunt te kiezen, zodat de betwistbare fase goed te beoordelen valt. Die beelden moeten op relatief korte tijd geselecteerd en doorgestuurd worden naar een monitor die naast het veld staat. Daar kan de hoofdscheidsrechter de fase interpreteren en een gepaste maatregel treffen. ‘Maar om het werk in het busje te doen moet je geen monteur zijn’, zegt Kris Bellon, een van de vier videorefs in de Belgische competitie.

Kris Bellon: een van de vier videorefs.
Kris Bellon: een van de vier videorefs.© Belga

Bellon was videoref in de Supercup tussen Anderlecht en Zulte Waregem en staat komend weekend de scheidsrechter bij in de derby tussen Waasland-Beveren en Sporting Lokeren. ‘De drie mensen in het busje zijn nodig en werken efficiënt’, voegt hij er nog aan toe. In het voertuig hangen ook twee camera’s die het beslissingsproces van het drietal registreren. Volgens Bellon brengt dat geen extra druk met zich mee. ‘Het zijn tenslotte maar twee GoPro-camera’s en die nemen niet veel plaats in beslag.’

Testfase

Om het beslissingsproces en de interactie tussen het busje en de scheids transparanter te maken zouden de mensen thuis bijvoorbeeld kunnen meeluisteren of meekijken met wat er in het busje gebeurt. De daaropvolgende vraag of het een positieve zaak zou zijn als de werkwijze van de videoref transparanter wordt gemaakt, ontwijkt Bellon gedeeltelijk. ‘Daar kan ik mij niet over uitspreken. Dat is bij protocol vastgelegd door de FIFA. We zitten met het hele VAR-gedoe nog in een testfase en de eindbeoordeling volgt pas in maart 2018. Tot dan zal er wellicht weinig aan het systeem veranderen.’

De videoref staat dus nog maar in zijn kinderschoenen, maar tussen januari en juni 2017 werd er al uitvoerig geëxperimenteerd met het systeem. Vier ex-scheidsrechters op het hoogste niveau woonden elk twaalf wedstrijden uit de Jupiler Pro League bij. Ze hadden geen enkele invloed op de wedstijdleiding, maar ze hoorden wel wat de officials onder elkaar communiceerden. De vier videorefs van die testfase vormen hetzelfde viertal dat in het seizoen 2017-2018 in het scheidsrechtersbusje plaatsneemt: Yves Marchand, Kris Bellon, Tim Pots en Christophe Delacour.

In totaal 48 wedstrijden dus,en daarin werd slechts 14 keer gebruik gemaakt van de VAR. Goed voor 0,29 reviews per match schrijft Belga. Een review is enkel mogelijk als de scheidsrechter de hulp wil inroepen van een videoassistent bij een doelpunt, een strafschop, een rode kaart en identiteitsverwarring.

We willen zo weinig mogelijk tussenkomsten, maar wel een maximaal rendement.

David Elleray, Technisch Directeur Internationale Spelregelcommissie (IFAB)

14 reviews is niet veel, maar dat is ook de bedoeling zei David Elleray tijdens een toelichting over de videoref, georganiseerd door het Referee Department van de KBVB. Elleray is technisch directeur van de Internationale Spelregelcommissie (IFAB). ‘We willen zo weinig mogelijk tussenkomsten, maar wel een maximaal rendement.’ Voorts zegt Elleray dat ze bij IFAB en FIFA graag op het WK 2018 in Rusland gebruik zouden maken van de VAR.

Wisselend succes

We zijn nu drie speeldagen ver in de Jupiler Pro League en de optredens van de VAR, of het niet optreden, hadden wisselend succes. Vijf wedstrijden, inclusief de Supercup, werden afgewerkt onder toeziend oog van de videoassistent. In de eerste twee wedstrijden, de Supercup en Eupen tegen Zulte Waregem, was een interventie van de videoref niet nodig.

Op de tweede competitiespeeldag liet de VAR wel van zich horen. In het Waalse onderonsje tussen Moeskroen en Charleroi twijfelde scheidsrechter van dienst Wim Smet over een penaltyfase en ‘bestelde’ een herhaling bij de videoref. Na enkele minuten legde Smet de bal dan toch op de stip en gaf overtreder Lukebakio ook nog een geel karton. De eerste, moeizame interventie van de videoref was een feit. Een beslissing waar uiteindelijk niets op af te dingen viel.

Maar dan begon de miserie. Bij een 1-2 voorsprong voor Club Brugge tegen Zulte Waregem -voor Essevee was het al de derde wedstrijd met VAR- haalde Mechele Olayinka foutief onderuit, maar Lawrence Visser zag er geen graten in. Ook de videoref, Marchand in deze, beleefde niet zijn beste moment en greep om de eerder aangehaalde reden niet in.

Twee dagen later, in hetzelfde speelweekend, maakte de videoref een goede beurt tijdens de wedstrijd tussen STVV en Standard. Orlando Sá werd, op aangeven van de videoassistent, bestraft wegens natrappen. Rechtsreeks rood was het gevolg. Terecht. Voorafgaand aan die fase werd er ook al een Standard-speler van het veld gestuurd. Twee keer geel was toen het strenge verdict.

Standard-coach Sá Pinto was na de wedstrijd niet te spreken over de wedstrijdleiding.
Standard-coach Sá Pinto was na de wedstrijd niet te spreken over de wedstrijdleiding.© Belga

Onterecht zo bleek uit de herhalingen, want Collins Fai speelde wel degelijk de bal in plaats van de man. Toch twijfelde de scheids niet in zijn besluitneming en raadpleegde de VAR niet. Tot grote frustratie van Standard-trainer Sá Pinto. Maar over een gele kaart, ook al is die de rechtstreekse oorzaak van een rode, mag de videoref zich niet uitspreken. Het geel was in deze situatie al gegeven omdat ref Alexandre Boucaut iets té zeker van zijn stuk was. Misschien kan de scheidsrechter in zo’n geval zijn beslissing beter even uitstellen tot na het bekijken van de videobeelden.

Tot zover de optredens van de videoref. Aanstaande zaterdag tijdens de Wase derby op 19 augustus is het aan Kris Bellon om de kemel van zijn collega recht te zetten en de videoref weer op een positieve manier in beeld te brengen. Als het goed wordt uitgevoerd kan de VAR echt wel een aanwinst zijn voor het Belgische voetbal. Misschien ook voor het WK 2018, maar daarvoor moeten we wachten tot de evaluatie in maart 2018.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content