Het Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport (ICES) stelt vijf acties voor die sportfederaties en clubs kunnen ondernemen om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan.
Vorige week publiceerde Sport/Voetbalmagazine de getuigenis van Jan Van Aken over seksueel misbruik in het Belgisch voetbal. Daarin lanceerde Van Aken een oproep rond het bewijs van goed gedrag en zeden. Wie in een sportclub met minderjarigen werkt, zou eerst zo’n attest moeten voorleggen, vindt hij. Philippe Muyters (N-VA) herhaalde vrijdag op sportmagazine.be dat hij dat niet wil verplichten. De minister van Sport vindt die maatregel te beperkt en misleidend; hij mikt op een bredere aanpak.
Een gelijkaardig geluid is te horen bij het Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport (ICES), dat sportfederaties ondersteunt op het vlak van ethisch sporten. ‘In de praktijk stimuleren wij het opvragen van een bewijs van goed gedrag en zeden, ‘ aldus Arne Aerts van ICES, ‘maar tegelijkertijd willen wij een ruimer en pragmatisch antwoord bieden aan álle clubs en federaties, ook aan zij die zo’n attest niet willen verplichten. ICES stelt vijf acties voor om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan.’
Bepaal het profiel van sportbegeleiders en medewerkers. Aerts: ‘Als je bijvoorbeeld een nieuwe trainer aantrekt, is het zinvol om eerst goed na te denken over welk type persoon je wil. Daarbij is het nuttig om niet enkel te focussen op sporttechnische kwaliteiten. Soms vrezen clubs dat ze op competitief vlak gaan inboeten als ze kiezen voor begeleiders die ook veel oog hebben voor het welzijn van spelers, voor pedagogie en ontwikkeling. Maar verscheidene studies bewijzen dat het tegendeel waar is. Een onderzoeker zei me ooit eens: ‘Een misbruikte sporter presteert slechter dan een niet-misbruikte.’ Dat is cru uitgedrukt, maar de onderliggende boodschap klopt: prestaties van sporters hangen samen met hun welzijn.’
Breid je kennismakingsgesprek uit. Aerts: ‘Ook zulke gesprekken beperken zich nog te vaak tot het sporttechnische. Vraag trainers ook eens hoe ze zich aanspreekbaar willen opstellen naar jongeren toe. Wat denken ze over het aanduiden van grenzen? Daarbij kun je hen situaties voorleggen uit het vlaggensysteem van Sensoa ( Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, nvdr).’ Bij dat vlaggensysteem worden situaties beschreven en krijgen die aan de hand van enkele criteria een groene, gele, rode of zwarte vlag. De kleur geeft aan hoe je gepast kan reageren.
Richt een buddy-systeem op. Aerts: ‘Veel clubs doen dat al om nieuwe medewerkers wegwijs te maken, maar je kan dat ook gebruiken om de sociale controle te verhogen. Zo vermijd je dat een trainer geïsoleerd met sporters werkt.’
Implementeer een gedragscode die iedereen ondertekent. Aerts: ‘Daarmee maak je duidelijk wat de afspraken en mogelijke sancties zijn. Zo heb je ook een stok achter de deur als er iets misloopt.’
Check referenties. Aerts: ‘Niks houdt je tegen om bij een vorige club informatie in te winnen over een trainer. Mensen die het warm krijgen onder de voeten, doen vaak aan clubhopping.’
